جستار

بسیاری از آدم بزرگها و بچه كوچكها یا كتاب شازده كوچولو آنتوان دوسنت اگزوپری را

خوانده یا كارتون آن را دیده اند.اگر این كتاب و كارتونش را یك بار بخوانیم و ببینیم كافی

نیست؛ بلكه آن را باید بارها خواند و بارها دید. بیخود نیست كه شازده كوچولو كتاب بالینی

ادیب بزرگ وكتابدوستی شهیر و مترجمی توانا چون سعید نفیسی بوده است.«شازده

كوچولو...تاكنون به بیش از صد زبان و در بعضی از زبانها چندین بار ترجمه شده و پس از

انجیل پر خواننده ترین كتاب در سراسر جهان بوده است ...شازده كوچولو محبوب ترین

كتاب مردم در قرن بیستم بوده و از این رو «كتاب قرن» [بیستم] نام گرفته است.» (از

پشت جلد شازده كوچولو، ترجمه ابوالحسن نجفی)

“It is only with the heart that one can see rightly. What is essential is invisible to the eye.”

فقط با چشم دل می توان خوب دید. اصل چیزها از چشم سر پنهان است.

این «كتاب قرن» گزین گویه ها و كلمات قصار ارزشمند و عمیقی دارد كه بعضاً در كتاب

های گفته ها و اقوال مشهور نقل شده است.در اینجا تمام گفته های نغز آنتوان دوسنت

اگزوپری را از ترجمه ابوالحسن نجفی (انتشارات نیلوفر۱۳۸۲،) استخراج كرده ایم. در

مواردی جمله ها را پس و پیش كردیم، زمان و شخص و شمار فعل را عوض كردیم و

عباراتی از متن به كلمات قصار انتخابی افزودیم تا قالب گزین گویه پیدا كند.

- كمتر آدم بزرگی این را به یاد می آورد كه اول بچه بوده.

- كسی كه راهش را بگیرد و برود زیاد دور نمی رود.

- آدم بزرگ ها عدد و رقم دوست دارند. آدم بزرگها این جورند دیگر.

- بچه ها باید نسبت به آدم بزرگ ها خیلی گذشت داشته باشند.

- ولی ما {بچه كوچك ها }كه معنی زندگی را می فهمیم البته به شماره ها می خندیم.

- همه مردم از نعمت دوست برخوردار نبوده اند.

- چه رازآمیز است عالم اشك.

- حق این است كه كردار بسنجیم نه گفتار را.

- حق این است كه پشت نیرنگ های كوچك آدم ها پی به محبتشان ببریم.

- دنیا برای شاهان بسیار ساده شده است و آنها همه مردم را رعیت خود می دانند.

- باید از هر كس كاری را خواست كه از او برمی آید.

- قدرت بیش از هر چیز متكی به عقل است.

- محاكمه كردن خود بسیار مشكلتر از محاكمه كردن دیگری است. اگر بتوانی درباره

خودت درست حكم كنی معلوم می شود كه حكیم { = دانای } واقعی هستی.

- این آدم بزرگ ها واقعاً كه چقدر عجیب و غریب و غیر عادی اند.

- در نظر خود پسندان، دیگر مردم همه از ارادتمندان ایشان اند.

- خود پسندان فقط صدای تحسین را می شنوند.

- آدم بزرگ ها جدی اند، حوصله حرف های یاوه را ندارند.

- هر كس ممكن است كه در عین حال هم وفادار به دستور و كار باشد و هم تنبل.

- كسی كه به چیز دیگری غیر از وجود خودش مشغول است تنها كسی است كه مضحك نیست.

- كسی كه می خواهد خوشمزگی كند گاهی مختصر دروغی هم می گوید.

- آیا ستاره ها برای این روشنند كه هر كس بتواند روزی ستاره خودش را پیدا كند؟

- آدم پیش آدم ها هم احساس تنهایی می كند.

- آدم ها ریشه ندارند و به دردسر می افتند. باد آنها را با خودش به این طرف و آن طرف می برد.

- ساكنان زمین از قوه تخیل محرومند. آنچه می شنوند تكرار می كنند.

- اهلی كردن یعنی پیوند بستن. اگر تو مرا اهلی كنی هر دو به هم احتیاج خواهیم داشت. تو

برای من یگانه جهان خواهی شد و من برای تو یگانه جهان خواهم شد.

- هیچ چیز كامل نیست.

- اگر تو مرا اهلی كنی و با من پیوند ببندی، زندگی ام چنان روشن خواهد شد كه انگار نور

آفتاب بر آن تابیده است. صدای پای تو برایم مثل نغمه موسیقی خواهد بود. گندمزارها

چیزی به یاد من نمی آورند. ولی تو موهای طلایی داری. پس وقتی اهلی ام كنی و با من

 پیوند ببندی معجزه می شود! گندم كه طلایی رنگ است یاد تو را برایم زنده می كند و من

زمزمه باد را در گندمزارها دوست خواهم داشت.

- فقط چیزهایی را كه اهلی كنی و با آنها پیوند ببندی می توانی بشناسی.

- آدم بزرگ ها دیگر وقت شناختن هیچ چیز را ندارند. همه چیزها را ساخته و آماده

می خرند. ولی چون كسی نیست كه دوست بفروشد آدم ها دیگر دوستی ندارند.

- زبان سرچشمه سوء تفاهم هاست.

- در صورتی كه اهلی ام كنی و با من عهد و پیمان ببندی، اگر در ساعت چهار بعد از ظهر

بیایی، من از ساعت سه بعد از ظهر حس می كنم كه خوشبختم. هر چه ساعت پیشتر

می رود، خوشبختیم بیشتر می شود. در ساعت چهار به هیجان می آیم و نگران می شوم و

آن وقت قدر خوشبختی را می فهمم.

- آدم بزرگ ها این حقیقت را فراموش كرده اند كه همان مقدار وقتی كه برای گلت صرف

كرده ای باعث ارزش و اهمیت گلت شده است. انسان مسئول همیشگی آن گل می شود.

- آدم هیچ وقت آن جایی كه هست راضی نیست.

- چه خوب است كه آدم، حتی در دم مرگ، دوستی داشته باشد.

- چیزی كه مایه زیبایی خانه و صحرا و ستاره است از چشم سر پنهان است.

- چراغ را باید محافظت كرد: چه بسا اندك بادی آن را خاموش كند.

- آدمها آنچه را می جویند نمی یابند و با این همه آنچه به دنبالش می گردند بسا كه در یك

گل یا در اندكی آب یافت شود.

- چشم نابیناست. با دل باید جست وجو كرد.

- اگر كسی به سؤالی جواب ندهد، ولی سرخ شود این خود به معنی جواب مثبت است.

- آنچه مهم است با چشم دیده نمی شود.

- این تن آدم مثل یك پوسته كهنه دور انداختنی است. پوسته های كهنه دور افتاده كه غصه

ندارند.